kanarki.fora.pl - kanarek.fora pl
Kanarek czerwony czy czerwony koroniak niemiecki?
Nowy kanarek samica - wyrywa piora/gola skora
Kanarek potrz±sa g³ówk± i nie umia³ po³kn±æ wody-POMOCY!!
Mój kanarek dziwnie mlaska i czasami bardzo cicho popiskuje.
Kanarek przesta³ spiewaæ wieczorem dziwnie skrzeczy i rzêzi
Kanarek wyrywa pióra na skrzyd³ach, ma bardzo czerwon± skórê
Piekny, ¿ó³ty kanarek wlecia³ nam na balkon... Prosze o rady
Kanarek zbiera ró¿ne paproch,kawa³ki materia³ów
Prosze o pomoc mój kanarek zdech³ co bêdzie z samcem ???
Pyza na polskich dróżkach
KANAREK ROSYJSKIRozprzestrzenienie siê kanarków po Europie i Rosji
Wg jednej z legend opowiada siê, ¿e pod koniec XV wieku, który¶ z hiszpañskich okrêtów wracaj±cych z Wysp Kanaryjskich i maj±cych na pok³adzie mnóstwo kanarków, dozna³ kolizji i zacz±³ ton±æ u wybrze¿y W³och. Marynarze zdo³ali otworzyæ klatki i czê¶æ ptaków oswobodzi³a siê. Te uratowane osiedli³y siê na Malcie, na której klimat jest ³agodny i podobny do kanaryjskiego i tam zaczê³y rozmna¿aæ siê. A ponadto tam spotka³y swojego bardzo bliskiego krewniaka europejskiego kulczyka i z nim skrzy¿owa³y siê i wyda³y potomstwo.
Tym to sposobem, pierwszym krajem w Europie, w którym zaczêto rozmna¿aæ kanarki, sta³y siê W³ochy. Stamt±d kanarczarstwo rozprzestrzeni³o siê do Niemiec, gdy w 1600 roku w³oskie kanarki pojawi³y siê w Tyrolu, to on wkrótce sta³ siê centrum hodowli kanarków w Europie.
Do¶wiadczenia w chowie i hodowli udomowionych kanarków przenios³y siê tak¿e i do innych krajów europejskich. A do Rosji przeniknê³y one z Tyrolu po 1700 r., czyli oko³o 300 lat po fakcie zaw³adniêcia przez Hiszpanów Wyspami Kanaryjskimi. Pierwsze kanarki by³y podarunkiem od Niemców dla carycy Katarzyny II.
¦piew tych zamorskich ptaków tak bardzo zachwyci³ ludzi, ¿e w Rosji domowa hodowla kanarków rozros³a siê do skali przemys³owej, albowiem zawodowo zaczê³y zajmowaæ siê ni± ca³e rodziny. Do takich o¶rodków w tamtych czasach nale¿a³y miejscowo¶ci po³o¿one w okolicach Moskwy, Ka³ugi, Tu³y, Ni¿nego Nowgrodu i Kijowa. Najlepsze sukcesy odnie¶li hodowcy z miejscowo¶ci: Paw³owo w Ni¿nonowgorodzkiej guberni, Po³otnianyj Zawod w Ka³u¿skim powiecie, Brjansk, Iwanowsk, Sura¿ i Starodub. Odchowywano tysi±ce kanarków, które potem odsprzedawano na jarmarkach w Ni¿nym Nowgorodzie, w Ka³udze, w Smoleñsku itd. Najwiêcej ptaków kupowali mieszkañcy Zakaukazia, Iranu i Azji ¦rodkowej. Pocz±tkowo podoba³ siê ¶piew kanarków pochodz±cych z hodowli moskiewskich, ale najbardziej urzeka³y swoim ¶piewem ptaki z Carycyna, gdzie oprócz kanarków ich mi³o¶nicy trzymali w klatkach tak¿e dzikie ptaki ¶piewaj±ce, tj. szczyg³y, czy¿e, skowronki polne i borowe, sikorki, trznadle i s³owiki. Siedz±ce obok dzikich ptaków, do¶æ g³o¶ne tyrolskie kanarki zaprezentowa³y wyj±tkowe zdolno¶ci zapamiêtywania i na¶ladownictwa delikatnych tur ze ¶piewu trznadli, sikorek, s³owika i jeszcze innych ptaków. Czasem jako "nauczycieli" wykorzystywano ¿aby i ¶wierszcze (pasikoniki), ale do nauki ¶piewu u¿ywano te¿ prymitywnych instrumentów, np. piszcza³ek i gwizdków, dzwonków i miniaturowych dzwoneczków, w tym pojedynczych i pêczków dzwonków wielog³osowych.
W takich warunkach powsta³a rosyjska szko³a nauki ¶piewu kanarków, a sam ¶piew okre¶lono jako "¶piew trznadla". W sumie w Rosji hodowano kanarki trzech odmian: 1) kanarki zwyczajne, tj. ¶piewaj±ce podobnie do dzikich kanarków; 2) kanarki tyrolskie o ¶piewie g³o¶niejszym, ale z przewag± tur turkotowych (z nich wyros³y kanarki harceñskie); 3) kanarki rosyjskie o ¶piewie trznadla, których piosenka najpierw by³a spontaniczna i bez³adna, a nastêpnie zosta³a uporz±dkowana i wyuczona wg planu. Szczytowy rozkwit hodowli kanarków rosyjskich przypada³ na okres przed rewolucj± w 1917r. Potem mocno przygas³ w czasie drugiej wojny, bo wyginê³y najwiêksze hodowle i pozosta³o zaledwie kilka oryginalnych egzemplarzy ze ¶piewem trznadla. Z zagranicy najczê¶ciej ¶ci±gano kanarki kolorowe i krzy¿owano z miejscowymi, co da³o op³akane skutki w¶ród ras ¶piewaj±cych. Zupe³nie zaginê³y ¶wietne tury z dawnych piosenek, np. d¼wiêki sprawiaj±ce wra¿enie dzwoneczków zbli¿aj±cej siê i oddalaj±cej rosyjskiej trojki. Po wojnie proces odnowy ¶piewu nastêpowa³ bardzo wolno, a najbardziej znanym o¶rodkiem hodowli rosyjskiego kanarka o ¶piewie trznadla ponownie sta³a siê wie¶ Paw³owo ko³o Ni¿nego Nowgorodu, do której przyje¿d¿ali po najlepszy materia³ rozp³odowy hodowcy z Rosji i innych krajów by³ego Zwi±zku Sowieckiego.
Wygl±d rosyjskich ¶piewaków i warunki ich chowu
Czyste rasowo europejskie kanarki ¶piewaj±ce zwykle mia³y upierzenie barw typowych, czyli zielone, ¿ó³te lub plamiste (harceñskie, belgijskie malinua i hiszpañskie timbradosy). Z czasem, w wyniku mutacji, uzyskano te¿ kanarki barwy bia³ej i szafirowej. Identycznie przedstawia siê sprawa wygl±du i koloru u ¶piewaj±cego kanarka rosyjskiego, gdzie równie¿ nie wprowadzono obcych kszta³tów i barw, bo ? jak praktyka dowodzi ? kolorowe i kszta³tne kanarki nie s± mistrzami wokalnymi.
Rodzaj klatek oraz ich wielko¶æ musz± spe³niaæ te same wymogi, jak u pozosta³ych ras ¶piewaj±cych, czyli potrzebne s± klatki czterech rodzajów: ma³e pojedyncze do chowu samców, malutkie (szkolne i wystawowe) do ich nauki ¶piewu, wiêksze dla pary lêgowej oraz du¿e wylotowe dla m³odzie¿y lub samic.
Rosyjskie kanarki ¶piewaj±ce ¿ywi siê tak samo jak harceñskie i malinua, tj. identycznymi mieszankami ziarnistymi z przewag± rzepiku, a dietê wzbogaca siê miêkkim pokarmem zwierzêcym oraz ro¶linnym i owocami.
Nauka ¶piewu
Z praktyki wiadomo, ¿e dobry ¶piew kanarka uwarunkowany jest cechami odziedziczonymi po rasowych rodzicach oraz warunkami prawid³owej nauki. Podstawowe cechy g³osowe s± dziedziczone, natomiast jako¶æ wykonania zale¿y od tego czy m³ode samczyki-samouki skazane by³y wytworzyæ w³asne kompozycje i wariacje, czy umo¿liwiono im s³uchaæ, powtarzaæ i utrwaliæ idealny wzorzec ¶piewu ojców lub innych "zawodowych nauczycieli". Bez rygorystycznej nauki, kanarki rosyjskie s± bezwarto¶ciowe, bo dziedzicz± tylko typ ¶piewu, ale ju¿ nie odwzorowuj± kolejno¶ci zwrotek pie¶ni trznadla i same z siebie uformuj± tylko piosenkê trochê podobn± do treli kanarków kolorowych. ¦piew kanarków ostatecznie zostaje ukszta³towany po 2-3 latach (najwcze¶niej po drugim pe³nym wypierzeniu). Potem ju¿ nie mo¿na nauczyæ ich niczego nowego, ani z³ego, ani dobrego. ¯eby kondycja nauczyciela by³a wyrównana przez ca³y rok, to musi byæ on zupe³nie odizolowany od samic nawet s³uchowo, a innych samców nie mo¿e widzieæ. Wszystko po to, a¿eby nie zosta³ nadmiernie pobudzony p³ciowo, co ma szkodliwy wp³yw na jako¶æ jego ¶piewu. Nauczyciele tak¿e nie bior± udzia³u w konkursach i wystawach oraz raczej nie s± u¿ywane do rozp³odu, bo ich g³ównym zadaniem jest uczyæ ¶piewu. W czasie nauki m³odych samców "nauczyciel" jest kilkakrotnie przynoszony do ich pomieszczenia na czas 30-40 minut, a potem zabierany do siebie. M³ode w tym czasie s± zas³aniane i przyciemnione, ¿eby same nie ¶piewa³y, a jedynie s³ucha³y wzorcowo wykonywanej pie¶ni i j± zapamiêta³y.
Nauczanie ¶piewu trznadla rozpoczyna siê ju¿ od ma³ego, gdy tylko wyjawi± chêæ do ¶piewania. Trzyma siê je tak, a¿eby nie s³ysza³y d¼wiêków, które mog± wypaczyæ ich ¶piew. W wieku 2-3 miesiêcy ¿ycia wy³apuje siê je z wylotek i umieszcza pojedynczo w regale w specjalnych klatkach szkolnych, lekko zaciemnionych, gdzie nie widz± siê, a tylko bez przeszkód mog± s³uchaæ ¶piewu nauczyciela, albo nagrania z p³yty. Wiadomo, ¿e nie ze wszystkich wyrosn± idealni wokali¶ci. Dlatego nale¿y uwa¿nie ws³uchiwaæ siê w próby ¶piewu m³odzie¿y i usuwaæ te, które zaczynaj± ¶piewaæ g³o¶no lub wadliwie. Za takie b³êdy uwa¿a siê: niemelodyjne zgrzyty, d¼wiêki ostre i ciête. Chodzi o to, a¿eby te z wadami nie wywiera³y negatywnego wp³ywu na naukê pozosta³ych. Poza tym ptaki te musz± byæ tak skutecznie odizolowane od ¶wiata zewnêtrznego, ¿eby poza wzorcowym ¶piewem nie s³ysza³y innych d¼wiêków, np. dzwonka lub telefonu, skrzypienia drzwi, æwierkania wróbli itd., bo trzeba wiedzieæ, ¿e kanarki oprócz piêknego g³osu, maj± te¿ wspania³y s³uch, doskona³± pamiêæ muzyczn±, ale tak¿e znakomite zdolno¶ci do na¶ladownictwa zarówno ¶piewu innych ptaków, jak równie¿ i do odtwarzania obcych g³osów, i w ten sposób posiad³yby wadliwy ¶piew. Nauka ¶piewu w specjalnych warunkach trwa do tego momentu, a¿ m³ode naucz± siê w³a¶ciwej kolejno¶ci tur w pie¶ni i poprawnego powtórzenia ka¿dej zwrotki. Zwykle trwa to oko³o 3-4 miesiêcy.
Standardowa pie¶ñ rasowego kanarka rosyjskiego o ¶piewie trznadla
¯eby zdawaæ sobie sprawê z piêkna i bogactwa ¶piewu rosyjskiego kanarka, nale¿y pos³uchaæ pie¶ni w idealnym wykonaniu z klasyczn± kolejno¶ci± tworz±cych j± zwrotek i tur (je¶li nie mo¿na bezpo¶rednio w naturze, to s± ich do¶æ liczne przyk³ady w Internecie na stronach: rus-canary.ru (ok. 30 przyk³adów w dziale "song" lub "pienije"); a ponadto: na stronach: you tube.canary russian; msk.rus-canary.ru; www.geocites.com/ilinchuk/russian canaries.
Dawnymi czasy, bo w koñcu XIX wieku, rodzaj ¶piewu rosyjskich kanarków u¶ci¶lano imieniem ich twórców, np. "rjabowskij napiew" od nazwiska hodowcy RJABOW, lub "gorszkowskij napiew" od nazwiska GORSZKOW itp.
Ostatecznie uogólniono nazwê piosenki kanarków jako "¶piew trznadla", bo faktycznie nazwa pochodzi od trznadla pospolitego, od którego nauczy³y siê melancholijnej pie¶ni, lecz j± wzbogaci³y turami jeszcze innych dzikich ptaków oraz wykonuj± bardziej melodyjnie i d³u¿ej. Poprawna pie¶ñ powinna byæ wykonana jako ca³o¶ciowy utwór, bez wyra¼nych przerw wewnêtrznych i sk³adaæ siê z dwóch czê¶ci zasadniczych, tj. pie¶ni g³ównych i pie¶ni dodatkowych, a ka¿da z tych czê¶ci jest jeszcze podzielona na szereg tur cz±stkowych, które musz± byæ za¶piewane w sposób charakterystyczny i w okre¶lonym porz±dku - nieco inaczej wg ustaleñ moskiewskich (rosyjskich) i nieco inaczej wg ustaleñ kijowskich (ukraiñskich). W ogólnym za³o¿eniu obu odmian kanarków ze ¶piewem trznadla mieszcz± siê srebrzyste lub metaliczne rozsypanki, warianty piosenek trznadli, chóry dzwonków wielog³osowych i pojedyncze dzwoneczki, dodatkowe zwrotki piosenek sikorek i g³osy kulika. Standardowa pie¶ñ kanarka o ¶piewie trznadla musi sk³adaæ siê: ze wstêpu czyli "zapiewki"; z rozsypanki, czyli "rossypi" (tura na¶laduj±ca sypi±ce siê drobnoziarniste przedmioty, np. koraliki srebrne, metalowe lub porcelanowe itp.); z treli trznadla; z dodatkowych zwrotek pie¶ni innych dzikich ptaków; z koñcowych d¼wiêków dzwonkowych, czyli "odbojów". Ptak mo¿e zmieniaæ kolejno¶æ zwrotek w swoim ¶piewie, ale nie mo¿e ju¿ opuszczaæ poszczególnych czê¶ci, przerywaæ ci±g³o¶ci pie¶ni i jej skracaæ.
Kanarki rosyjskie ¶piewaj± z otwartym dzióbkiem i zale¿nie od stopnia jego rozwarcia zmienia siê harmonia, wyrazisto¶æ i si³a g³osu, która albo wzmacnia siê i wznosi, albo obni¿a siê i cichnie.
1. Wstêp lub pocz±tek pie¶ni (czyli "zapevka"). Ta wstêpna zwrotka mo¿e mieæ albo postaæ bardzo cichej i delikatnej rozsypanki (jak metalowych koralików) lub w rodzaju kilkakrotnych nawo³ywañ strzy¿yka, które powinny byæ d³ugie i mieæ cienkie, wysokie i zharmonizowane tony, z których ka¿dy nieparzysty jest wykonywany na wdechu, a ka¿dy parzysty na wydechu. Je¶li tych g³osów (nitek) s³ychaæ kilka, to zale¿nie od ich ilo¶ci okre¶la siê je mianem: dwa="dwojnik", trzy="trojnik"; "trojnikiem" nazywa siê tak¿e 4 i wiêcej g³osów. Gdy d¼wiêki s± zró¿nicowane w wysoko¶ci, a przy tym wykonywane wolniej i przeci±gle, to ocena jest lepsza. Najni¿sz± punktacjê otrzymuj± pojedyncze proste glosy (czyli "priamaja nitka").
2. Rozsypanka (czyli "rossyp), to potoczyste i kaskadowo wydawane d¼wiêki oparte na sylabach "si" "zi" powtarzanych tak szybko i bez przerw, które podobne s± do cykania ¶wierszczy i pasikoników (czyli "kuznieczikowaja rossyp"), albo podobne do sypanych z góry drobniutkich przedmiotów srebrnych lub metalowych (czyli "serebristaja" lub "metaliczeskaja rossyp"), albo do szybkich treli trznadla (czyli "owsjanocznaja rossyp"), albo do d¼wiêków wydawanych przy szybkim potrz±saniu pêkiem kluczy lub bardziej do chóru malutkich dzwoneczków ("bubiencowaja rossyp""). Im fragmenty d³u¿sze, tony wy¿sze i o ³adniejszej barwie - to s± oceniane wy¿ej.
3. Pie¶ñ trznadla (czyli "owsjana"). Piosenka trznadla ? to czê¶æ najwa¿niejsza i najistotniejsza ze wszystkich tur w ca³ej pie¶ni rosyjskiego kanarka. Mo¿e byæ czysta, strojna, ¶miej±ca, wznosz±ca siê lub góruj±ca oraz dzwoni±ca. Lecz ta najwarto¶ciowsza powinna byæ wykonana w zmiennej tonacji i tembrze g³osu, czyli ¶piewana wyra¼nie w wysokim registrze, przemiennie wznoszona i obni¿ana. Rozró¿nia siê trznadle: "zwyczajne" ("obyknowiennyje"), tj. melancholijne i monotoniczne ¶piewy trznadla pospolitego; "dzwoneczki" ("ko³okolczik"), tj. przepiêknej barwy d¼wiêk srebrnego dzwonka lub grupy dzwonków razem dzwoni±cych w ró¿nej tonacji i wysoko¶ci ("bubiency" d¼wiêk ruskiej trojki); "wznosz±ce siê" ("podjomnyje") lub "góruj±ce" ("gornyje"), tj. zaczête od niskich tonów i ci±gle podwy¿szane; a koñczy trznadlem "dzwoni±cym" ("otbojnaja owsijanka"), stopniowo cichn±cym, a¿ do zaniku d¼wiêków.
4. Tury dodatkowe (czyli "wstawnyje kolena"). One bardzo wzbogacaj± i urozmaicaj± pie¶ñ rosyjskiego kanarka i do nich nale¿±: nawo³ywania sikorek, odzywki kulika, a tak¿e ¶piewy innych dzikich ptaków, np. siewek. Najbardziej warto¶ciowe i najwy¿ej punktowane w tej czê¶ci piosenki rosyjskiego kanarka s± dodatkowe frazy i wariacje ¶piewu sikorek na 4-5 sylab: bogatki ("sinica bolszaja"), sosnówki ("sinica ma³aja"), czarnog³ówki ("sinica obyknowiennaja") i wiosennej ("sinica gaiczka") z piosenkami: "piñ-piñ-piñ" "ziñ-ziñ-ziñ" "si-si-si" "ci-ci-siu" "ti-ti-fiu, ti-ti-fiu" "cy-fi, cy-fi, cy-fi" "tjuj-pi-tjuj-pi" "tju-pi-ti-tju-pi-ti"; oraz siewki ("paw³owskaja" "ku-li, ku-li") i skowronka borowego (czyli "jula") "¿u-li, ju-li, kli" "lju-lju-lju" "tuj" "pija".
5. Zakoñczenie pie¶ni g³osami trznadla i dzwonka (czyli "otboi"). Odboje mog± byæ trznadlowe lub dzwonkowe, wa¿ne, ¿eby by³y wykonane powoli, d¼wiêcznie i wyrazi¶cie, ale jednocze¶nie z ³agodnym przej¶ciem z jednego rodzaju w drugi. Wtedy ich jako¶æ oceniana jest wysoko. Najwarto¶ciowsze s± kombinacje dwu i trzysylabowe "diñ-doñ" "diñ-diñ-doñ", lecz czê¶ciej spotykane s± odg³osy dzwonów ró¿nej wielko¶ci "diñ-diñ-diñ" "don-don-don" "con-con-con".
6. Punkty karne przyznawane s± kanarkom za b³êdy w ¶piewie lub dysonanse, np. uporczywe nawo³ywania, niemi³e ostre krzyki, zgrzyty, skrzypienie, grzechotki, ciapanie i cyfki "cyf-cyf" "æaf-æaf" "æap-æap", ale równie¿ za ¶piewy "w obcym jêzyku", np. tury s³owicze, æwierkanie wróbli, klekotanie itp.
Pie¶ni kanarków rosyjskich o ¶piewie trznadla najprzyjemniej s³ucha siê wówczas, gdy pojedynczy ptak lub ca³a kolekcja ¶piewa harmonijn± pie¶ñ tego samego rodzaju. Je¶li natomiast w kolekcji wystêpuj± ptaki o ró¿nym typie piosenek, albo ich ¶piew wykazuje usterki lub wady, to takiego wielog³osowego chóru s³uchaæ siê nie da. Spotyka siê te¿ i takie ptaki, w których ¶piewie wystêpuje wiêcej tur, ni¿ te omówione wy¿ej, np. turkot lub bas, tj. ci±g³e tury typowe dla niemieckiego kanarka harceñskiego, albo np. gluki, toki, czy turkoty wodne, czyli ciête tury typowe dla belgijskiego kanarka malinua. Powy¿sze ¶wiadczy, ¿e albo s± to mieszañce ras rosyjskiej z harceñsk±, albo rosyjskiej z wodnotokow±, albo ewentualnie niedouczone kanarki rosyjskie, które s³ysza³y ¶piew kanarków obcych ras i do swojego ¶piewu w³±czy³y "jêzyki obce".
Konkursowa ocena ¶piewu rosyjskiego kanarka
Na wstêpie nale¿y podkre¶liæ, ¿e rasa rosyjskiego kanarka o ¶piewie trznadla nie zosta³a zarejestrowana w COM, albowiem ptaki tej rasy nie w³adaj± ¶ci¶le okre¶lonym i genetycznie utrwalonym ¶piewem (jak to jest u szlachetnych harceñskich) i ka¿dy kanarek zwykle wykonuje tylko sobie w³a¶ciw± pie¶ñ. Bo nieprzeszkolone rosyjskie kanarki bêd± improwizowa³y tak, ¿e trudno odró¿niæ ich ¶piew od kanarków bezrasowych. A zatem, organizowane s± tylko konkursy regionalne i ogólnokrajowe w drugi weekend grudnia w Moskwie i w Kijowie, a byæ mo¿e i w innych stolicach pañstw z by³ego Zwi±zku Sowieckiego. Konkurs jest jawny, przy bezpo¶rednim udziale widowni oraz hodowców-profesjonalistów.
Do konkursu jeden hodowca mo¿e zg³osiæ dowoln± ilo¶æ samców bez wzglêdu na ich wiek. Poszczególne ptaki przez 10 minut ocenia komisja z³o¿ona z co najmniej 4 sêdziów (ka¿dy sêdzia punktuje samodzielnie), a potem wszystkie wyniki sumuje siê i dzieli przez ilo¶æ cz³onków komisji. Pojedynczy samiec o najlepszym ¶piewie mo¿e uzyskaæ maksymalnie 70 punktów, w tym 65 punktów za mistrzowskie wykonanie + 5 punktów za wra¿enie. Za tury wadliwe odliczane jest od 0 do 10 punktów. Hodowcy-finali¶ci s± nagradzani du¿ymi lub ma³ymi medalami z³otymi, du¿ymi lub ma³ymi medalami srebrnymi oraz medalami br±zowymi, a pozostali uczestnicy otrzymuj± dyplomy honorowe. Najlepszy ¶piewak mo¿e uzyskaæ 70 punktów, za¶ rozpiêto¶æ punktacji w poszczególnych klasach wynosi odpowiednio: 1) z³ota 70-61 pkt oraz 60-51 pkt; 2) srebrna 50-45 pkt oraz 44-37 pkt; 3) br±zowa 36-30 pkt; 4) dyplomy 29-24 pkt. Je¿eli zdarzy siê, ¿e kanarek nie za¶piewa w wyznaczonym czasie, to mo¿e byæ wystawiony albo nastêpnego dnia, albo pod koniec konkursu.
¬ród³o : http://kanarek.net.pl/index.php?option=rasy
Tutaj jest filmik, na którym utrwalono ¶piew kanarka rosyjskiego:
http://www.youtube.com/watch?v=GKoAZ45yNYY&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=e9yQLfZQ5Xo&feature=related dnia Pi± 3:04, 24 Lut 2012, w ca³o¶ci zmieniany 1 raz

